Organizm człowieka w ponad 70% składa się z wody – przykładowo w ciele dziecka ważącego 35kg ponad 24,5kg to właśnie dobrze znana H2O. Ta niezawierająca kalorii substancja warunkuje przyswajanie m.in. witamin i minerałów, jest głównym składnikiem pokarmowym oraz odpowiada za optymalne funkcjonowanie organizmu. Co ważne, dzieci są szczególnie podatne na odwodnienie i przegrzanie; woda w sposób szczególny determinuje ich możliwości wysiłku, a także jest niezbędna do prawidłowego wzrostu i rozwoju młodego organizmu.
Niegazowana woda powinna stanowić minimum 70% wypijanych przez dziecko napojów. Sugeruje się, aby najmłodsi spożywali ok. 1,3 l płynów na dobę, dzieci w wieku przedszkolnym – 1,6 l. Zalecaną normą dla dzieci w wieku szkolnym jest już 1,9 l wody. Ilość ta zwiększa się, jeśli dziecko trenuje sporty wymagające dużego wysiłku, jak np. tenis. Szczególnie podczas wzmożonej aktywności fizycznej bardzo ważne jest uzupełnianie poziomu wody w organizmie dziecka. Należy dopilnować, aby mały sportowiec pił ją przed, w trakcie oraz po treningu. Zaleca się przyjęcie ok. 400-600 ml płynów przed każdym treningiem, a następnie w czasie uprawiania sportu ok. 100 ml co 15-20 minut. Po zakończeniu aktywności fizycznej należy dopilnować, aby dziecko wypiło nieco większą ilość wody niż tyle, ile wystarczyłoby do ugaszenia pragnienia. Jest to spowodowane faktem częstego u dzieci braku odczuwania potrzeby sięgnięcia po wodę.
Utrata już 5% wody z organizmu przyczynia się do obniżenia jego wydolności nawet o 30%, co może znacząco rzutować na wyniki treningowe młodego sportowca. Dzieci produkują o wiele więcej ciepła niż dorośli podczas ćwiczeń, a także łatwiej ulegają stresowi cieplnemu.
Odwodnienie powoduje różnego rodzaju objawy, takie jak: wycieńczenie i apatia, skurcze mięśniowe, przyśpieszona akcja serca, drażliwość, ból i zawroty głowy, suchość ust i języka, duży spadek wydolności, a także ciemne zabarwienie moczu i jego silny zapach. W przypadku zaobserwowania u podopiecznego któregokolwiek z objawów należy bezzwłocznie podać mu odpowiednią ilość wody.
Wielu rodziców zastanawia się, czy w czasie intensywnego wysiłku podawać dziecku napoje przeznaczone dla sportowców lub napoje energetyczne. Absolutnie nie jest to wskazane, ponieważ zawierają one wiele kalorycznych substancji dodatkowych oraz kofeinę, która jest substancją szkodliwie wpływającą na wzrost i rozwój młodego organizmu. Ponadto kofeina sprzyja wydalaniu wody z organizmu, co powoduje powstawanie objawów odwodnienia. W skrajnych przypadkach omawiane napoje mogą powodować zatrucia i konieczność hospitalizacji. Najlepszym sposobem uzupełniania płynów w organizmie dziecka jest zwykła woda. Oczywiście poza treningami możliwe jest uwzględnianie w diecie takich napojów, jak herbata lub kompot, ale z uwagi na dodawany do nich cukier należy je ograniczać.
Często trudne jest przekonanie najmłodszych do zmiany nawyków żywieniowych. Najlepiej w tym wypadku powinien zadziałać przykład rodzica, którego dziecko będzie mogło naśladować. Ponadto pozytywny skutek można odnieść cierpliwie tłumacząc, jakie znaczenie dla rozwoju organizmu i efektów treningu ma picie wody.
Jeśli nasz podopieczny z trudem przekonuje się do picia czystej wody, można posiłkować się dodaniem do niej naturalnych polepszaczy smaku, np. soku z cytryny lub mrożonych malin. Skuteczną metodą jest też podawanie jej dziecku w atrakcyjnym kubku lub kolorowym bidonie. Ogólnie rzecz biorąc – nieważny jest sposób zachęcenia dziecka, ale jego skuteczność.
