Tenis jest niezwykle rozwijającym sportem, który polecany jest szczególnie dzieciom. Pozwala na poprawę kondycji fizycznej, a co się z tym wiąże – wzrost odporności organizmu na urazy i infekcje. Ponadto, młody człowiek ma szansę spędzić aktywnie czas z rówieśnikami oraz odkrywać swoje sportowe talenty i ćwiczyć umiejętności. W tenisie istotną rolę odgrywa koncentracja. Bez niej dziecko może popełniać błędy na korcie i w efekcie stracić motywację do dalszej gry. Czym ona jest i czy można ją ćwiczyć? Jak pomóc dziecku skoncentrować się na grze?
Czym jest koncentracja?
Najprościej mówiąc jest to proces, w czasie którego nasz umysł ignoruje niektóre bodźce, a skupia się na innych. Na przykład, podczas łapania piłki nie zwracamy uwagi na otoczenie, tylko na lecący w naszą stronę obiekt. Jest to bardzo istotny element gry w tenisa. Gracz w trakcie seta ma za zadanie kontrolować nie tylko własne ruchy, ale także być czujnym na zagrania przeciwnika oraz na wiele innych szczegółów. Jak wytłumaczyć dziecku, czym jest koncentracja? Najlepiej wykorzystać do tego jego ulubioną zabawkę – ustawmy ją w ciemnym pomieszczeniu i skierujmy na nią światło latarki. Widać tylko ją, a pozostałe rzeczy są ukryte. To ćwiczenie pozwoli dziecku zrozumieć na czym polega cały ten proces. Będzie to pierwszy krok do wprowadzania ćwiczeń mających na celu poprawę skupienia na korcie.
Przyczyny zaburzeń koncentracji na korcie
Przyczyn zaburzeń koncentracji na korcie może być wiele. Na przykład, brak zainteresowania grą i znudzenie, czasem dziecko jest bardziej ciekawe co się dzieje na sąsiednim korcie. Problemem jest też skupianie się na zbyt wielu elementach – piłkach, widowni, osobie sędziego, warunkach pogodowych, a także na aspektach wewnętrznych, czyli na przykład rozmowach z samym sobą, natrętnych myślach lub wyobrażeniach. Rozmyślanie o przeszłości również jest postrzegane jako element zbędny – popełnione błędy, przegrane sety mogą dekoncentrować podobnie jak myślenie o przyszłości, czyli na przykład pewność, że mecz już jest wygrany, mimo że pozostały jeszcze dwa punkty do zdobycia. Zachowanie przeciwnika, który symuluje kontuzję, kłóci się z sędzią, rzuca piłką i rakietą o nawierzchnię może być przyczyną braku koncentracji dziecka. Tak samo celowe “komplementy” przeciwnika, mające na celu wybicie z rytmu i dekoncentrację, na przykład: “dzisiaj jesteś wyjątkowo celny”, “chyba jesteś w życiowej formie”. Natrętne myśli mogą brać się także z rozmyślań o sytuacjach niezwiązanych z grą, takich jak atmosfera w domu, kłótnia z przyjacielem, słaba ocena, zadania domowe, które są jeszcze nie zrobione i wiele innych…
Czy koncentrację można ćwiczyć?
Tak! Bardzo ważne jest skupienie się na “tu i teraz”. Jak to zrobić? Polecając dziecku skupić się na wybranych obiektach: piłka, jej dźwięk, kiedy odbija się od rakiety lub podłoża, na własnym oddechu. Kiedy następuje przerwa pomiędzy punktami dobrze jest powiedzieć dziecku, by skupiło się na naciągu bądź powtarzało sobie w myślach jedno słowo czy zdanie. Trener może wprowadzić ćwiczenia koncentracji. Na przykład, robienie wdechu nosem w momencie, gdy przeciwnik uderza w piłkę oraz wydech ustami w chwili własnego uderzenia. Skupienie na oddechu może pozwolić dziecku osiągnąć dobry rytm w czasie gry. Kiedy piłka znajduje się w grze dziecko może powtarzać sobie w myślach motywujące słowa na przykład: “100%”, “atak” itp. Poza kortem, warto także wprowadzić ćwiczenia koncentrujące. Wpatrywanie się w nieruchomą piłkę, zwiększając codziennie długość tej czynności. Włączenie metronomu i skupienie uwagi tylko na dźwięku, który wydaje. Ćwiczenia z oddechem – skupienie się na oddechu jest pomocne nie tylko w czasie gry, ale także w sytuacji wzmożonych emocji i stresu, które także mogą przydarzyć się na korcie.
Wydajność procesu koncentracji oraz umiejętność jej ukierunkowania to kluczowe zdolności nie tylko w tenisie, ale wielu innych sportach i w życiu codziennym. Dziecko, które potrafi się skoncentrować na tym co dzieje się w danym momencie w danym miejscu będzie szybciej odnosiło sukcesy. Ponadto, łatwiej będzie przyswajać wiedzę i nowe umiejętności. Zdolność koncentracji na “tu i teraz” pozwoli na chwilę relaksu i odpoczynku od codziennych spraw. A gra w tenisa przerodzi się w niesamowitą zabawę i sposób na aktywny wypoczynek.